Trabzon’u tanıyalım

Trabzon Çoruh vadisi ve Melet Çayı arasında sahile paralel uzanan dağları ile 325 km uzunluğunda en gebeli bir ilimizdir. Trabzon’da Zigana Geçidi önemli bir alandır. Trabzon’un güney tarafından Gümüşhane ile Bayburt batısında ise Giresun yer alır. Trabzon’un doğu kısmanda ise Rize ili bulunmaktadır. Trabzon’da şehir merkezinde nüfus olarak kırsallara göre daha fazla insan yaşamaktadır. Trabzon’un en yüksek bölgesi 3.000 metre yüksekliğindedir. Trabzon ilinin yüksek yerlerinde ise yaylalar yer almaktadır. Trabzon ili içinde yaktaşık 450 ye yakın kendi bölgesine özel bitki çeşidi vardır. Trabzon bitki çeşitliliği bakımından zengindir 2.500 bitki türünün yetiştiği bilinmektedir. Trabzon ili hakkında kısa bilgiler;

Trabzon’un Geçim Kaynakları

Trabzon ilinin genel olarak geçim kaynakları aşağıdaki gibidir;

1. Fındık; Fındık tarihe kutsal bir yemiş olarak geçmiştir.Eski Türklerin din hayatında pek önemli yeri olan fındık, aynı zamanda barış,esenlik sembolü sayılıyordu. Türk gibi bazı uluslarda da fındık sayılır.
2. Mısır; Tarım ürünlerindeki artış, yıllık bazda artış göstermektedir. Trabzon, gerek coğrafi gerekse iklim şartları yönünden tarım ürünleri üretmeye çok elverişli konumdadır. Mısır bu ürünler arasında önemli bir yere sahiptir.
3. Çay; Bölgede çay tarımına 1930’lu yıllarda başlandı. Dikildikten beş yıl sonra ve yılda 3 kez ürün verebilen çay bitkisi asırlık bir bitkidir. Özellikle Trabzon’un doğusundaki ilçelerde çay tarımı yapılmaktadır.
4. Tütün; Trabzon ülkemizin önemli tarım ürünlerinin yetiştiği önemli illerinden birisidir. Ülkemizdeki tütün üretiminin yüzde (% 20) yirmisi Trabzon’dan karşılanmaktadır.
5. Balıkçılık; Trabzon özellikle ülkemizin balıkçılık sektöründe önemli bir potansiyele sahiptir. Ülkemizin balık üretiminin % 20’ si Trabzon’da elde edilmektedir.

Trabzon’un Yemek Çeşitleri

Mısır Çorbasının ayranlı ve yoğurtlu çeşitleri, Lahana Çorbası, Etli Lahana Sarması, Kara Lahana Yemeği, Trabzon Döneri, Hamsili Pilav, Hamsi Kuşu, Hamsili Kaygana, Kuymak, Akçaabat Köftesi, Trabzon Peynirlisi, Trabzon Burmalısı, laz böreği ve daha niceleri ile yöremize gelecek yerli ve yabancı ziyaretcilere farklı bir damak zevki sunulacaktır. Trabzon’un yöresel yemekleri nelerdir? Pek çok yemeği yapılan hamsi ve balık çeşitlerinin yanısıra, karalahanadan yapılan yemek çeşitleri yöre mutfağının temel yemek çeşitlerinden olup, mısır ekmeği, hamsi kuşu, hamsi pilavı, hamsili kaygana, hamsi tava, lahana kavurması, hoş-merim, Akçaabat Köftesi, kıymalı ve peynirli çeşidiyle Trabzon pidesi, Hamsiköy sütlacı Mısır Çorbasının ayranlı ve yoğurtlu çeşitleri, Lahana Çorbası, Etli Lahana Sarması, Kara Lahana Yemeği, Trabzon Döneri, Hamsili Pilav, Hamsi Kuşu, Hamsili Kaygana, Kuymak, Akçaabat Köftesi, Trabzon Burmalısı, laz böreği yöre yemeklerindendir.

Trabzon’da Telkari İşlemeciliği

Tel işi anlamına gelen telkarinin kökeni M.Ö. 3000 lerde Mezopotamya da, 2500 lerde de Anadolu olduğu ve buralarda kullanıldığı bununla birlikte eski Yunan ve Roma da yaygın olduğu bilinmektedir.15. yüzyıldan sonra Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yaygın olduğu ve telkarinin Trabzon’a yerleşmesinde Dağıstanlı ustaların etkisinin olduğu ustalar tarafından da dile getirilmektedir. Trabzon işi telkariler, likör ve kahve takımı, çay tepsisi, takunya ve ev ve mutfaklarımızda kullandığımız çeşitli saklama kapları gibi örnekler telkariden üretilen işler arasında sayılabilir.

Sümela (Meryem Ana) Manastırı Hakkında Bilgiler

Trabzon’un Maçka İlçesi’nin Altındere Köyü sınırları içinde, Altındere vadisine hakim Karadağ’ın eteklerinde sarp bir kayalık üzerine kurulmuş olan Sümela Manastırı, halk arasında “Meryem Ana” adı ile anılır. Vadiden yaklaşık 300 metre yükseklikte bulunan yapı, bu konumuyla manastırların şehir dışında, ormanlarda, mağara ve su kenarlarında kurulma geleneğini sürdürmüştür. Meryem Ana adına kurulan manastırın “Sümela” adını “siyah” anlamına gelen “melas” sözcüğünden aldığı söylenmektedir. Bu ismin manastırın kurulduğu koyu renkli Karadağlar’ dan geldiği düşünülmekte ise de Sümela kelimesi buradaki Meryem tasvirinin siyah rengine bağlanabilmektedir.

Sümela’nın anlamı nedir?

Sümela ismi, Manastırın inşa edildiği yıllardaki yerel dilde kara, siyah karanlık anlamına gelen “melas” kelime kökünden türemektedir. Sümela’nın ismi  aslında etimolojik olarak kurulmuş olduğu dağdan türemektedir. Soğanlı Dağ’ının kuzey yamacında yer alan silsilenin adı, Sümela’nın kurulduğu dönemde “Kara Dağlar” Oros Melas olarak bilinmektedir, ya da Sümela’nın kurucuları kuzey yamaçlardaki silsileye bu adı vermişlerdir. Manastır’ın orijinal ismi “Karadağın Bakiresi/Karadağ’daki Tanrı Anası” anlamlarına gelen “Panagia Sou Melas”tır (Παναγία Σουμελά) )سوما له) ve Osmanlı İmparatorluğu kayıtlarında Manastır, “Su(o)male şeklinde yer almaktadır. Yunan dilinde “stou mela” kelimesi “mela’da” karadaki, siyahdaki, karadağdaki anlamlarına gelmektedir. Sümela’nın bulunduğu bölgedeki yerel aksanda; “stou mela” kelimesindeki “t” ünsüzü düşerek zaman içinde “sou mela” formuna dönüşmüştür ve yine aynı şekilde “mela’da” anlamını ifade etmeye devam etmiştir. Böylece, Sümela kelimesinin etimolojik kökü, “Panagia Sou Melas” yani “Karadağ’daki Tanrı Anası Meryem” anlamındadır. Panagia’nın, Hristiyan inancına göre Theotoks ile birlikte Tanrı anası anlamında Meryem’in sıfatlarından birisi olarak kabul edilir. Panagia kelimesi ve Sou Melas bileşeni zaman içinde birleşerek Soumela formuna, ya da bugün Türkçede kullanıldığı şekli ile; “Sümela” şekline dönüşmüştür. Tüm zikredilen etimolojik isimlendirme köklerinin Sümela’nın kurulmuş olduğu Karadağlar ve kutsal ikona rivayetleri ile yakından ilgisi vardır. Dilimizdeki “Meryemana” kelimesi de “Panagia”nın Türkçe karşılığıdır. Trabzon nasıl bir şehirdir? >>