Orta asya’nın gneyinde yer alan Afganistan’ın resmi adı Afganistan İslam Cumhuriyeti olarak blinmektedir. Afganistan ülkesi; doğu ile güneyinde Pakistan; batı tarafında İran; kuzeyde Türki Cumhuriyetlerden Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan; kuzeydoğuda Çin Halk Cumhuriyeti ile komşu olan bir ülkedir. Afganistan’da Sovyet işgalinin sona erdiği 1989 yılından sonra başlayan iç mücadele 2001 yılına kadar sürmüştür. 5 Aralık 2001 tarihinde imzalanan Bonn Anlaşması çerçevesinde Hamid Karzai’nin başkanlığında 22 Aralık 2001 tarihinde bir Geçiş Hükümeti kurulmuş ve 4 Ocak 2004 tarihinde Anayasa kabul edilmiştir. 2004 ve 2009 yıllarında yapılan seçimlerde Hamid Karzai Cumhurbaşkanı seçilmiştir. 5 Nisan ve 14 Haziran 2014 tarihlerinde iki tur olarak düzenlenen Cumhurbaşkanlığı seçimlerini Eşref Gani kazanmıştır. 29 Eylül 2014 tarihinde düzenlenen törende Cumhurbaşkanı Gani ve Yardımcıları Orgeneral Abdul Raşid Dostum ile Server Daniş yemin ederek görevlerine başlamışlardır. Cumhurbaşkanı Gani aynı gün Cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki rakibi Abdullah Abdullah’ı İcra Heyeti Başkanı olarak atamıştır.
Afganistan’da uzun süredir Taliban’la Hükümet güçleri arasında süren şiddetli çatışmalar devametmektedir. Zaman zaman çeşitli anlaşmalar ile ateşkes ilan edilsede bir süre sonra çatışmalar devam etmektedir. Sürdürülebilir kalıcı barış için bir yol bulunması için çalışmalar devam etmeketdir.
Afganistan ne alır ne satar?
Afganistan’ın Başlıca İhracat Kalemleri: Meyve ve kuruyemiş (%45), sakız, reçine ve diğer bitkisel özler (%12,1), mineral yakıt ve yağlar (%10,1), sebze, kök ve yumrular (%10), kahve, çay, baharat (%4.9), halı ve diğer tekstil ürünleri (%2.5) Afganistan’ın Başlıca İthalat Kalemleri: Mineral yakıt ve yağlar (%13); değirmencilik ürünleri; malt; nişasta, buğday gluteni (%10,4); tıbbi veya cerrahi alet ve cihazlar; bunların aksam, parça ve aksesuarı (%7,5), hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar (%5,6); demir ve çelik (%4,5), bitkisel tekstil elyafları ve kağıt ipliği (%4,5), hububat (%3,9)
Afganistan Türkiye ilişkileri
Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti’nin aldığı ilk kararlardan biri Kabil’de temsilcilik açmak olmuş, bu çerçevede Afgan asıllı bir Türk subayı olan Abdurrahman Samadan Kabil’e temsilci olarak atanmış ve iki ülke arasında diplomatik ilişkiler 1921 tarihli Türkiye-Afganistan İttifak Muahedenamesiyle tesis edilmiştir. Büyükelçiliğimiz Kabil’de açılan ilk diplomatik misyon niteliğini taşımaktadır. Afganistan TBMM’yi tanıyan ikinci ülke olmuştur. Kabil Büyükelçiliğimizin kurulu olduğu 45.065 m² genişliğindeki arazi, dönemin Kralı Emanullah Han tarafından armağan edilmiştir. (Büyükelçiliğin tapusu Türkiye Cumhuriyeti adına 25 Kasım 1945’de düzenlenmiştir.)
Afganlar Türk Mü?
T.C. Dışişleri Bakanı Mevlüt ÇAVUŞOĞLU, Afganistan Cumhurbaşkanı Eski Birinci Yardımcısı Mareşal Abdul Raşid Dostum’la barış süreci ile Afganistan’daki Türksoyluların durumunun değerlendirildiği bir görüşme gerçekleştirdi. Dışişleri Bakanı Mevlüt ÇAVUŞOĞLU kardeş Afgan halkına barış ve istikrar arayışında desteğimizi sürdüreceğimizi kaydetti. Afganistan’da Özbek ve Türkmenlerden oluşan Türk soylular bulunmaktadır. Afganistan vatandaşlarının yanında Türk kökenlilerinde oldukça fazla olduğu bilinmektedir.
Afganistan’a gitmek isteyen Türkler nelere dikkat etmelidir?
Afganistan’a gelecek vatandaşlarımızın, geliş nedenlerine uygun vizeyi (turistik, çalışma vs) Afganistan’ın Ankara Büyükelçiliği veya İstanbul Başkonsolosluğundan alması gerekmektedir.
Sağlık açısından bakıldığında, genel olarak Güney Asya ülkelerinde çocuk felci vakaları yaygın olarak görüldüğünden vatandaşlarımızın buraya gelmeden önce bu aşıyı yaptırmalarında fayda vardır. Buna ilaveten, vatandaşlarımızın Sağlık Bakanlığımız tarafından yapılacak duyuruları takip etmelerinde ve duyurularda belirlenen aşıları da yola çıkmadan önce yaptırmaları önem taşımaktadır.
Afganistan’da vatandaşlarımız, zaman zaman fidye için bazı gruplar tarafından kaçırılmaktadır. Bu nedenle Afganistan’a gelecek vatandaşlarımızın tedbirli olmalarında fayda görülmektedir.
Özellikle Kabil’de, güvenlik güçleri ile uluslararası koalisyon güçleri tarafından alınan üst düzey güvenlik tedbirleri nedeniyle şehrin birçok yerinde fotoğraf çekmek veya video kaydı yapmak yasaktır. Böyle bir durumda fotoğraf makinesi ile görüntü kaydedici cihazlara güvenlik görevlilerince el konulabilmekte, ilgililer sorguya alınabilmektedir. Vatandaşlarımızın, istenmeyen bir durumla karşılaşmamak için bu hususu dikkate almalarında ve özellikle, askeri güvenlik bölgeleri, diplomatik temsilcilikler ve kamu binaları çevresinde fotoğraf çekmekten, video kaydı yapmaktan imtina etmelerinde fayda olduğu düşünülmektedir.
Afganistan’da uzun süre kalacak vatandaşlarımızın, Kabil Büyükelçiliğimiz Konsolosluk Şubesine ve/veya Mezarı Şerif Başkonsolosluğumuza müracaatla konsolosluk veri tabanına kayıt yaptırmaları ayrıca önem taşımaktadır.
Vatandaşlarımızın Kabil Büyükelçiliğimize 0093 20 210 15 81, 0093 20 210 32 53 veya 00873 763 083 169 numaralı telefonlardan, Mezar-ı Şerif Başkonsolosluğumuza ise 0093 799 331 955 numaralı telefondan ulaşmaları mümkündür.
Afganistan’da kaç tane şehir vardır?
| Kâbil |
| Herat |
| Kandehar |
| Mezar-ı Şerif |
| Celalabad |
| Kunduz |
| Puli Humri |
| Maymana |
| Şibirgan |
| Talukan |
| Baglan |
| Gazni |
| Çarikar |
| Hulm |
| Leşkergâh |
| Hanabad |
| Farah |
| İmam Saheb |
| Guryan |
| Feyzabad |
| Andhoy |
| Sar-i Pol |
| Samangan |
| Zaranc |
| Gardez |
| Akça |
| Cahab |
| Pagman |
| Kale-ye Zal |
| Kuşk |
| Belh |
| Kale-i Nev |
| Esadabad |
| Rustak |
| Bamyan |
| Sang-e Çarak |